Veel kwesties waarover de Rijdende Rechter een uitspraak doet, gaan over het burenrecht. Het burenrecht vormt een aparte afdeling in onze wetboeken en kan veel onenigheid tussen buren en nabij gelegen panden voorkomen, als men tenminste op de hoogte is van deze bepalingen. Gemeenten kunnen bij het verlenen van bouwvergunningen vaker wijzen op de beperkingen en de mogelijkheden die het burenrecht meebrengt.
De artikelen van het burenrecht vindt u in ons Burgerlijk Wetboek (BW) genummerd 5: 37 tot en met 5: 59. Het gaat over vermijdbare hinder, zoals stank, trillingen, rook, gassen en dergelijke. Bomen binnen twee meter van het naastgelegen perceel of tuin. Overhangende beplantingen of takken, die u mag verwijderen als de eigenaar dat na uw verzoek niet doet. Geen ramen of balkons binnen twee meter van de erfgrens van de buren, behalve als het raam ondoorzichtig is en niet open kan. Kan uw buurman vanaf zijn terrein de openbare weg niet bereiken dan bent u verplicht hem een recht van noodweg te verlenen, uiteraard tegen vergoeding van de schade die u daaraan lijdt. En dan nog het steigerrecht of ladderrecht zoals het tot 1992 heette.
Artikel 5: 56 van het BW behandelt het steigerrecht. Dit artikel voorziet erin dat uw buurman werkzaamheden aan zijn pand slechts kan verrichten via uw tuin, balkon of dak. Dit moet u toestaan. De buurman zal u verzoeken die werkzaamheden vanaf uw pand uit te voeren; hij moet u dan uitvoerig informeren hoe hij die uitvoering voor zich ziet, wanneer dat gebeurt en hoe lang dat werk duurt. Veroorzaakt de buurman schade aan uw tuin of dak moet hij u deze schade vergoeden. Deze kwesties spelen veel in dichtbebouwde stedelijke gebieden en de achtergevel van mijn vorige huis kon ik ook alleen repareren via het platte dak van de achterburen aan de andere gracht om de hoek. Die weigerde echter medewerking ondanks mijn overtuigingskracht en een kopie van dit artikel in het BW. Ik wist dat ik gelijk had, maar zoals u weet is gelijk krijgen (via de rechter) een hele andere zaak en leidt tot spanningen tussen buren. Dat was het mij niet waard en jaren later heb ik de reparaties min of meer kunnen uitvoeren via een ingenieuze maar dure hangsteiger.
Inmiddels leggen rechters dit steigerrecht veel ruimer uit dan voorheen. Een eigenaar moest eens toestaan dat de gemeente een bouwweg over zijn perceel grond aanlegde omdat men anders de bouwplaats niet kon bereiken. Een andere keer werd een heistelling op het terrein van de buurman geplaatst voor het bouwen van de andere buren mogelijk te maken. Of, dat een gemeente hekken op uw terrein mag plaatsen omdat men een pand dat grenst aan uw tuin kan slopen en herbouwen. In al deze gevallen krijgt de ‘getroffen’ eigenaar alle schade vergoed. Wel raad ik u aan om voor de werkzaamheden via uw tuin, dak of balkon die situatie goed vast te leggen en deze stukken en foto’s ook aan de ander te overhandigen, met ontvangstbevestiging.
