Aanstaand weekend 13 en 14 september vinden voor de 28ste keer de Open Monumenten Dagen (OMD) plaats. Ieder jaar één van de grootste openlucht evenementen in ons land. Tijdens dat weekend krijgt u in bijna alle gemeenten de gelegenheid om monumentale panden binnen te gaan en rond te kijken, die het geheel jaar gesloten zijn. Dit jaar staan de monumenten die te maken hebben met reizen en vervoer centraal.
Het handige OMD-dagen Magazine is helaas al jaren geleden afgeschaft, maar u kunt terecht op de website: www.openmonumentendag.nl. U kunt daar per provincie en deelnemende gemeente vinden welke monumenten meedoen doen aan deze OMD 2014. Zoals tramremises, stationsgebouwen, koetshuizen, veerhuizen en scheepswerven. Een lust voor het oog en ook zeer leerzaam, gedachtig de industrialisatieperiode waarin deze panden tot stand kwamen.
Ter gelegenheid van deze OMD is er een bijbehorend boekje gepubliceerd met de naam ‘Op reis’. Te bestellen via de website van de OMD voor tien euro en dat is zeker de moeite waard: leeswaardig en leerzaam. In sommige gemeenten is dit boekje aan te schaffen bij de OMD-stands.
De gemeente met de meeste Rijksmonumenten is onze hoofdstad, meer dan 7700 panden; woonhuizen, kantoren, oude fabrieken en dergelijke. Landelijk zijn er ongeveer 50 duizend Rijksmonumenten. Ik merk ieder jaar dat velen dit weekend aangrijpen voor een bezoekje aan de Amsterdamse grachten en andere interessante stadsdelen. Als afwisseling is het een genoegen om deze mensen in de hoofdstad te begroeten. Een hele verademing na de zomerse golf van SAD-toeristen uit de hele wereld, inclusief eigen land. SAD staat voor: sex, alcohol en drugs! Zij verminderen het woon- en werkplezier in deze mooie stad aanmerkelijk, zo zelfs dat een groep mensen verhuist naar rustiger plekken binnen of buiten Amsterdam. En, dat is de dood in de pot voor gebieden met veel schoons, vergelijk Venetië en het mooie maar saaie Belgische Brugge. Het hoofdstedelijk bestuur moet dit tij keren en de hoofdstad niet verder te laten afglijden naar een open lucht pretpark, waar bewoners inwonend personeel zijn. Deze waarschuwing liet ik in 1995 al horen tegenover bestuurders en ambtenaren tijdens een inspraakavond in de Rode Hoed.
Het is namelijk niet zo vanzelfsprekend dat een stad zo veel en zulke prachtige panden bergt. Daar hebben we in de hoofdstad 400 jaar over gedaan. Hoewel dit museum niet staat opgenomen in het officiële programma adviseer ik u om als u in de Amsterdamse grachtengordel loopt dit nieuwe museum te bezoeken. Museum Het Grachtenhuis, Herengracht 386, www.hetgrachtenhuis.nl. daar leert u hoe destijds geniaal de grachtengordel deel voor deel werd uitgebreid ondanks de drassige grond waarop dat moest gebeuren.
Achter alle mooie monumenten panden staan ook eigenaren. Zij stoppen vele niet-rendabele euro’s in het instandhouden, restaureren en onderhouden van Rijks-, provinciale en gemeentelijke monumenten. Daarvoor moeten wij veel respect hebben en dat geldt ook de overheden die veel eisen stellen aan deze eigenaren, ze nog meer dwarszitten en tot wanhoop drijven. Tot slot een woord van dank aan alle vrijwilligers die de OMD weer mogelijk maken.
